top of page

Dijital Oyun Bağımlılığından Nasıl Korunabiliriz?

​

1) Hangi yaşta ne yapalım?
Tüm dijital görüntüler 0-3 yaş aralığında gelişimsel sorunlara neden olabilmektedir. Özellikle 0-3 yaşta konuşma ve ifade edici dil becerisinde sorunlara yol açabilmektedir. Bu yaş grubundaki çocuklara dijital oyunlar asla önerilmemektedir. 
3-5 yaş grubu: Yetişkin gözetimi altında veya beraber oyun oynamak şartıyla günde 1 saati geçmeyecek şekilde teknolojik cihazları kullanmasına izin verilebilir.
6-8 yaş grubu: Çocuk, ailesi tarafından belirlenen süre kadar izin verilmesi ve çocuğun günlük yaşam aktivitelerini aksatmaması kaydıyla ailenin gözetiminde teknolojik aygıtları günde 1 saati geçmeyecek şekilde kullanabilir.
9-11 yaş grubu: Günlük yaşam aktivitelerini ve sosyal etkileşimini aksatmamak koşuluyla akademik aktiviteler dışında en fazla 2 saat olacak şekilde ailenin gözetiminde teknolojik araçları kullanabilir.
12 yaş ve üzeri: Çocuk, günlük yaşam aktivitelerini ve sosyal etkileşimini aksatmaması kaydıyla ailelerin uygun gördüğü ve çocukla uzlaştığı kadar teknolojik araçları kullanabilir. Çocukların 12 yaştan önce kendilerine ait teknolojik araçlara sahip olmaları tavsiye edilmemektedir. Teknolojik araç kullanımı 2 saati geçmemelidir. 
​
2) Çocuk dijital oyunu nerede, nasıl, kiminle oynamalı? 
  • Çocuğun aile gözetiminde dijital oyun oynaması sağlanmalıdır.
  • Çocukların ekran başında geçirdikleri zamanı aileler kontrol etmeli ve içerik denetimi yapmalıdır.
  • Ebeveynler, çocuğun odasında teknolojik cihazın bulundurulmamasına ve var olan teknolojik cihazların ortak kullanım alanlarında kullanılmasına dikkat etmelidir.
  • Aileler, çocuğun ekran karşısında ilgilendiği içeriğin (oyun programı, herhangi bir uygulama, tv programı vb.) çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmasına dikkat etmelidir.
  • Ebeveynler, çocukları ile dijital oyunun parçası olarak etkileşim içinde olmalıdır.
4.jpg
​
3) Çocuğumun ekran süresini nasıl azaltırım?
  • Aile üyeleri kendi oynadıkları dijital oyun türü ve süresi konusu da dâhil olmak üzere çocuğa uygun rol model olmalıdır.
  • Aileler, çocuklarının sosyalleşmesi için açılan/açılacak nitelikli kreşlere-okullara yönlendirmelidir.
  • Çocuklar yeteneklerine ve ilgi alanlarına göre yaşlarına uygun sanat ve spor aktivitelerine yönlendirilmelidirler. 
  • Çocuk ve aile arasında teknolojik cihazlar ve dijital oyunlar olmadan zaman geçirilmesi için saat belirlenmelidir.
  • Çocuk ile birlikte dijital oyun ve teknolojik araçlarla oynanan oyunların yanı sıra bedensel oyunlar, kutu oyunları, etkileşimli oyunlar oynanarak nitelikli zaman geçirilmelidir.
5.jpg
4) Çocuğumun elektronik cihazla oynamasını yasaklamalı mıyım?
  • Yasaklamaya yönelik çözümlerden ziyade çocuğun ilgi alanı farklı alanlara yönlendirilmelidir.
  • Dijital oyun, ödül ve/veya ceza olarak sunulmamalıdır.
  • Tüm teknolojik araçlarda aile filtresi kullanılmalıdır.
  • Aileler, dijital oyunlar konusunda yasak koymak yerine bilinçli kullanımı sağlamalı ve sınır koymalıdır.
 
5) Hangi dijital oyunları çocuğum için tercih etmeliyim?
  • Dijital oyunlar satın alınırken üzerindeki güvenlik kodlarına dikkat edilmelidir.
  • Aileler, çocuğun kullandığı tüm dijital oyunların yüksek kaliteli (gelişimsel özelliklerine uygun, gerçekçi ve çocuğun gelişimine katkıda bulunacak eğitsel nitelikli) olmasına dikkat etmeli ve dijital oyunlar satın alınırken ebeveynler çocuğa eşlik etmelidir.
  • Eğlendirirken eğiten dijital oyunlar tercih edilmelidir. 
 
Uyarı
Bu öneriler tıbbi bir tavsiye niteliği taşımamaktadır. Pratik yaşamda çocuğunuzun tıbbi ve psikiyatrik durumuna göre hekiminiz elektronik oyunlarda farklı bireysel süre düzenlemesi ve kısıtlaması önerilerinde bulunabilir. 

Kaynaklar
1. Özhan YALÇIN, Gül KARAÇETİN, ‘İnternet Bağımlılığı ve Diğer Teknolojik Bağımlılıklar’, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, ed. Aynur PEKCANLAR AKAY, Eyüp Sabri ERCAN, Ankara; Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği, 2018.
2. Sağlık Bakanlığı Dijital Oyun Bağımlılığı Çalıştayı, Sonuç Raporu, 7-8 Kasım 2018.
3. Karaca S, Gök C, Kalay E et al. Ortaokul öğrencilerinde bilgisayar oyun bağımlılığı ve sosyal anksiyetenin incelenmesi. Clin Exp Health Sci 2016; 6: 14-19.)
4. Freeman CB. İnternet gaming addiction. J Am Assoc Nurse Pract 2008; 1: 43-47.
5. Zamani E, Kheradmand A, Cheshmi M et al. Comparing the social skills of students addicted to computer games with normal students. Journal of Addiction and Health 2010; 2: 59-64.
6. American Psychiatric Association (2013) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-V, 5th edn. American PsychiatricAssociation,Washington, DC.
​
​
​
​
​
​
Bu sosyal sorumluk projesi Ege Üniversitesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları öğretim üyesi Prof.Dr. Burcu Özbaran yönetiminde, Doç.Dr. Melis Palamar Onay , Dr. Hilal Çalık, Dr. Semir Yarımada, Beyza Özbaran ve Ceren Onay tarafından hazırlanmıştır.
​
​
​
​
​
​
​
bottom of page