Çocuklarda miyopi gelişmesini engellemek için neler yapılabilir?
Çocukların açık havada vakit geçirmeleri ve olabildiğince uzak mesafelere bakmaları normal göz gelişimini destekler. Açık havada vakit geçirirken fiziksel aktivitelerin de yapılması özellikle 3 ila 9 yaş arasındaki çocuklarda miyopi görülme ihtimalini azalttığı bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir. Sadece uzağa bakmanın değil güneş ışığının da göz gelişimi üzerine olumlu etkileri vardır. Bu nedenle çocukların günde en az 1 saat dışarıda vakit geçirmeleri önerilmektedir. Açık havada vakit geçirmek sadece göz sağlığı değil, kas-iskelet sağlığı, solunum sistemi sağlığı ve ruh sağlığı açısından da önem arz etmektedir.
Açık havada vakit geçirmenin yanında yeterli ve dengeli beslenme de göz gelişimi açısından önemlidir. Yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi, A ve D vitamininden zengin besinlerin (tereyağı, yumurta sarısı, havuç, balık, süt ve süt ürünleri gibi) tüketilmesi göz sağlığını korumada önemli yer tutmaktadır. Bununla beraber uzaktan eğitim gibi nedenlerle ekran önünde zorunlu olarak vakit geçirilmesi gerekliyse yapılabilecek bazı değişikliklerle çocukların göz sağlığını nisbeten korumak mümkün olabilmektedir.
Afiş, Sağlık Bakanlığı'ndan alınmıştır.
Sağlık Bakanlığı tarafından da kamu spotlarıyla belirtildiği üzere 20 dakika ekrana baktıktan sonra 20 saniye süreyle dışarıya veya olabilecek en uzak mesafeye bakılması gözün kısmen de olsa dinlenmesi için gereklidir. Aynı öneriler Amerikan Oftalmoloji Derneği tarafından da bildirilmiştir.
Ortamın aydınlatmasının yeterli olması ve mümkünse güneş ışığından faydalanma, mümkün değilse beyaz ışık yerine güneş ışığına en yakın renk olan sarı renkli aydınlatma tercih edilmesi önem arz etmektedir.
Ekrana olan mesafe en az 30 cm olmalıdır. Eğer bilgisayar ekranı ile çalışılıyorsa ekranın göz hizasında değil, bir miktar göz seviyesinin altında tutulması gözlerde buharlaşma nedeniyle oluşabilecek kuruluk belirtilerini (yanma, batma, sulanma, yabancı cisim hissi vb) kısmen de olsa azaltabilir.
Okul çağından önce çocukların eline mümkün olduğunca tablet veya telefon gibi elektronik cihazların verilmemesi önemlidir. Eğer bu mümkün değilse de bu cihazların kullanımı günde 1 saati kesinlikle aşmamalıdır.
Şaşılığı ya da kayması olan çocuklarda özellikle içe kayma durumlarında sürekli yakın mesafeye bakmak kaymayı daha belirgin hale getirebilmektedir. Bu nedenle göz hekiminizin verdiği tedavinin aksatılmaması ve mümkün olduğunca yakın mesafede çalışılmaması önerilmektedir. Hele ki şaşılığa göz tembelliği de eşlik ediyorsa sürekli yakına bakmak gözlük numarasını değiştireceği ve şaşılığın belirgin hale gelmesine neden olabileceği için tedaviden yanıt alınmasını geciktirebilmektedir.
Kaynaklar
1) Lingham G, Mackey DA, Lucas R, Yazar S. How does spending time outdoors protect against myopia? A review. Br J Ophthalmol. 2020 May;104(5):593-599.
2) Guggenheim JA, Northstone K, McMahon G, Ness AR, Deere K, Mattocks C, Pourcain BS, Williams C. Time outdoors and physical activity as predictors of incident myopia in childhood: a prospective cohort study. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2012 May 14;53(6):2856-65.
3) Shah RL, Huang Y, Guggenheim JA, Williams C. Time Outdoors at Specific Ages During Early Childhood and the Risk of Incident Myopia. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2017 Feb 1;58(2):1158-1166.
4) Mutti DO, Mitchell GL, Moeschberger ML, Jones LA, Zadnik K. Parental myopia, near work, school achievement, and children's refractive error. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2002 Dec;43(12):3633-40.
5) Wu PC, Chen CT, Lin KK, Sun CC, Kuo CN, Huang HM, Poon YC, Yang ML, Chen CY, Huang JC, Wu PC, Yang IH, Yu HJ, Fang PC, Tsai CL, Chiou ST, Yang YH. Myopia Prevention and Outdoor Light Intensity in a School-Based Cluster Randomized Trial. Ophthalmology. 2018 Aug;125(8):1239-1250.
6)Jiang X, Kurihara T, Torii H, Tsubota K. Progress and Control of Myopia by Light Environments. Eye Contact Lens. 2018 Sep;44(5):273-278.
Bu sosyal sorumluk projesi Ege Üniversitesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları öğretim üyesi Prof.Dr. Burcu Özbaran ve Ege Üniversitesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç.Dr. Melis Palamar Onay yönetiminde Dr. Hilal Çalık, Dr. Semir Yarımada, Beyza Özbaran ve Ceren Onay tarafından hazırlanmıştır.